نشانه‌شناسیِ هویت مکانی در سرزمین فلسطین «مثلثِ نمادینِ وطن، خانه و زن در شعرِ مقاومت»

نویسندگان

  • سارا اکبری دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

رابطه مقوله «هویت» با «مکان»، پیچیده، انضمامی و نمادین است. مکان، تنها حضورِ افراد، صرف­نظر از خصوصیات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی نیست، بلکه­ مملو از معانی نمادین، دل‌بستگی‌های عاطفی و احساساتی است که افراد درباره یک مجموعه مشخص دارند. بیانِ نمادین عواطفِ نسبت به پدیده‌های سیاسی در شرایط غیرعادی وجه بارزتری می‌یابد. مسألة اشغال فلسطین و مقاومت مردمی در برابر آن، یکی از اساسی‌ترین موضوعات در شعر فلسطین و اعراب است به گونه‌ای که مفاهیم کلیدی در اندیشه و بیان فلسطینیان حول محور «وطن» و «سرزمین» شکل گرفته است. از آنجا که یک مکان تنها در شرایطی می‌تواند نقش هویت‌ساز ایفا نماید که تبدیل به یک نشانه یا نماد شده باشد،  هدف این نوشتار بررسی نشانه‌شناسانه اشعارِ یکی از مهم‌ترین شاعرانِ مقاومت فلسطینی، محمود درویش، است. نگارندگان پژوهش حاضر، بر این باورند که نه تنها مفهوم وطن، بلکه مفاهیم «خانه» و «زن» در اشعارِ شاعرانِ مقاومت جنبه‌ای نمادین یافته است؛ به گونه‌ای که می‌توان از یک «مثلث نمادین» در شعرِ مقاومت که دارای معنایی هم‌پوشان است، یاد کرد. نتایج حاصل از پژوهش نشانگر آن است که وجه غالب در شعرِ محمود درویش، بیانِ تلخ‌کامی‌های ناشی از سرزمینِ به یغما رفته­است که هویت مکانی فلسطینیان را مخدوش ساخته­است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاه نمادین به زن در شعر معاصر فلسطین

در نظر شاعران معاصر فلسطینی خاک وطن اشغالی به مثابه دلبری است با بی‌نهایت نام‌های فریبنده و زیبا. شاعر برای دست یافتن به محبوب خود [وطن] از روزن? خیال وارد می‌شود و نگاه ویژه و متفاوتی به آن دارد. پس از وقوع حوادث سخت و بحرانی فلسطین که با اشغال این سرزمین در 1948 به اوج خود رسید، شاعر از «زن»به عنوان نمادی برای بیان احساس و شدت دلبستگی خود به وطن بهره جست. از این رو برای برانگیختن شور حماسه و ...

متن کامل

نگاه نمادین به زن در شعر معاصر فلسطین

در نظر شاعران معاصر فلسطینی خاک وطن اشغالی به مثابه دلبری است با بی نهایت نام های فریبنده و زیبا. شاعر برای دست یافتن به محبوب خود [وطن] از روزن? خیال وارد می شود و نگاه ویژه و متفاوتی به آن دارد. پس از وقوع حوادث سخت و بحرانی فلسطین که با اشغال این سرزمین در 1948 به اوج خود رسید، شاعر از «زن»به عنوان نمادی برای بیان احساس و شدت دلبستگی خود به وطن بهره جست. از این رو برای برانگیختن شور حماسه و ...

متن کامل

عشق به انسان، وطن و مقاومت در شعر قیصرامین پور

درحوزه­ی شعر انقلاب اسلامی، شاعران بسیاری بالیده و نام آورشده­اند که بی­گمان «قیصرامین پور» یکی از برجستگان ادبیات انقلاب اسلامی است. در میان شاعران معاصر فارسی، قیصر امین پور هم به لحاظ ((مضامین عرفانی، انسانی)) و هم به لحاظ ((مضامین اجتماعی)) شاعر موفقی است. او را می توان نماینده و پایه گذار ادبیات عاشورایی و ادبیات آیینی غزل نو دانست. غزل نو از تأثیر شعر نو بر غزل سنتی شکل گرفت. این نوع غزل...

متن کامل

بررسی مقاومت فلسطین در شعر محمود درویش و حسین اسرافیلی

ادبیّات تطبیقی، حوزه‌ای از مطالعات ادبیّات است که به بررسی روابط وشباهت‌های بین متنی می‌پردازد. از طریق ادبیّات تطبیقی، روابط فرهنگی بین ملّت‌ها کشف می‌شود و اثرگذاری و اثرپذیری آثار ادبی مورد مطالعه قرار‌می‌گیرد. مسئلة اشغال فلسطین و مقاومت مردمی در برابر آن، یکی از اساسی‌ترین موضوعات در شعر فلسطین و اعراب است. با توجّه به مشترکات سیاسی و اعتقادی که میان دو ملّت ایران و فلسطین وجود دارد، موضوع مقاوم...

متن کامل

وطن در شعر مقاومت معاصر فلسطینی

ادبیات مقاومت شاخه ای از ادبیات است که به اشعاری اختصاص دارد که نتیجۀ مقاومت و دلاورمردی های یک ملّت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز و ظلم و ستم است. با نگاهی به ادبیات کشورهایِ درگیر جنگ- داخلی یا خارجی- در می یابیم که این نوع از ادبیات نزد آن ها از جایگاه ویژه ای برخوردار است. وطن دوستی یا عشق به میهن یکی از مهمترین درون مایه های غنایی اشعار شاعران معاصر فلسطینی است. از جمله این شاعران می توان از ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 5

صفحات  15- 28

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023